مدل‌سازی عوامل مؤثر بر ارتقاء سهم واحدهای پژوهش و فناوری در ارزش ‌افزوده محصولات کشاورزی صادراتی ایران: مورد مطالعه زعفران و زرشک

پژوهش و فناوری جایگاه مهمی در توسعه زنجیره ارزش داخلی محصولات زعفران و زرشک دارد. هدف اصلی این پژوهش، شناسایی عوامل مؤثر بر ارتقاء سهم واحدهای پژوهش و فناوری کشاورزی در ارزش‌افزوده محصولات می‌باشد، بدین منظور پس از مرور ادبیات موضوعی در حوزه پژوهش و فناوری کشاورزی، مجموعه مؤلفه‌های تأثیرگذار بر ارتقا سهم این واحدها در ارزش‌افزوده بخش کشاورزی شناسایی و با نظر خبرگان نهایی گردید. سپس با توزیع پرسشنامه ساختاریافته در میان ۶۵ نفر از مدیران و محققان شرکت‌های تولیدی زعفران و زرشک و سازمان‌های تحقیقاتی کشاورزی و با استفاده از نرم‌افزارهای آماری SPSS و smart PLS ارتباط میان گویه‌‌ها و سازه‌ها مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت، در ادامه با بهره‌گیری از روش معادلات ساختاری ارتباط میان عوامل ۶ گانه: تحقیقات کاربردی، اکتساب فناوری، تجاری‌سازی، توسعه بازار، عوامل داخلی صنعت و عوامل کلان ملی بررسی شد. نتایج تحلیل داده‌ها نشان می‌دهد، حمایت از سرمایه‌گذاری شرکت‌های فعال در حوزه کشاورزی صنعتی در واحدهای پژوهش و فناوری کشاورزی مهم‌ترین عامل شناسایی‌شده می‌باشد. در نهایت پیشنهاد‌هایی جهت بهبود وضعیت پژوهش و فناوری و ارتقا ارزش‌افزوده محصولات مذکور ارائه ‌شده است.